21 lutego 2011 roku zostało zarejestrowane Stowarzyszenie „Kosmolów Na Szlaku Orlich Gniazd” przy współpracy Fundacji BIS z Krakowa.
Celem Stowarzyszenia jest:
1. Działalność kulturalna i oświatowa.
2. Ochrona przyrody i środowiska.
3. Wzmacnianie więzi miejscowej ludności z małą ojczyzną, pielęgnowanie jej tradycji.
4. Rozwijanie aktywności kulturalnej , sportowej i rekreacyjnej społeczności lokalnej.
5. Aktywizacja ludności wiejskiej.
6. Nawiązanie współpracy ze środowiskami i instytucjami o podobnych celach.
7. Promocja i wspieranie działań na rzecz pozyskiwania środków finansowych z innych, niż budżet Gminy źródeł, w szczególności z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej.
11 czerwca 2011 roku stowarzyszenie przeprowadziło przedsięwzięcie kulturalne pt „Jarmark Sztuki Ludowej w Kosmolowie” dzięki funduszom Burmistrza Miasta i Gminy Olkusz.
W Kosmolowie znajduje się kilka cennych zabytków, m.in. słup milowy z 1624 roku, który za Jana II Sobieskiego wyznaczał trakt królewski do Krakowa. Jest to jedyny słup, który przetrwał do naszych czasów. Inne zabytki to kapliczka przydrożna z 1799 roku oraz krzyż na kamiennej kolumnie z 1892 roku. W czasie jarmarku w atrakcyjnej formie zostały przypomniane lokalne zwyczaje i obyczaje oraz przyśpiewki. Wystąpiły panie z Kół Gospodyń Wiejskich z Kosmolowa, Troksa i Braciejówki, a także dzieci ze Szkoły Podstawowej w Kosmolowie. W trakcie imprezy dzieci rysowały zabytki swojej miejscowości. Odbyła się również degustacja regionalnych potraw tzw. „walcówki” i „bynz”. Ważnym elementem przedsięwzięcia były warsztaty rękodzieła ludowego, gdzie młode pokolenie miało możliwość praktycznej nauki wykonywania kwiatów z bibuły i robionych szydełkiem oraz serwetek szydełkowych.
Stowarzyszenie „Kosmolów Na Szlaku Orlich Gniazd” dąży do przywrócenia tradycji naszego regonu. Postawiło sobie za cel przekazywanie umiejętności, wzbudzenie zainteresowania twórczością ludową szczególnie wśród młodego pokolenia. Wychodząc naprzeciw potrzebie wskrzeszenia dawnych tradycji, pragnie przywrócić zapomniane obrzędy i zwyczaje oraz pielęgnować twórczość ludową.
Małgorzata Bień
